Elinizdeki bu eser, İsmâil Hakkı Bursevî’nin Hazarât-ı Hams (Varlığın Beş Mertebesi) anlayışıyla İnsân-ı Kâmil tasavvurunu iç içe geçirerek hem kozmik düzeni hem de insanın mânevî tekâmülünü açıklayan özgün bir tasavvuf metnidir.

Bursevî, varlığı sadece görünen âlemlerle sınırlı kabul etmeyip, gaybîden şehâdete doğru inen tecellî zincirleriyle bir bütün olarak ele almaktadır. Gölge-sahip, çekirdek-ağaç, ışık-kaynak benzetmeleriyle kurduğu anlatı dili, soyut hakikatleri sezgiyle anlaşılır kılmayı amaçlamaktadır. Ona göre her varlık, Hakikat’in farklı bir mertebedeki yansımasıdır ve bu yansımaların en yetkin aynası ise insân-ı kâmildir.

Bu kitap, tasavvufî bir kavramsal şemayı ve insanın kendini bilme, varlığı idrak etme ve Hakk’a ulaşma serüvenini de resmetmektedir. Kalbin, ruhun ve aklın birlikte işletildiği bu derin yolculukta Bursevî’nin çağrısı, okuru tefekküre, hakikate ve kendi iç derinliğine çağırmaktadır.