Usûl-i tefsir ilminin, İslam’da ne zaman başladığını kesin olarak söylemek çok zordur. Tefsir ilminin başladığı ilk devirlerden itibaren, usûl-i tefsir ilminin basit de olsa bazı tabirlerine rastlanılmaktadır. Zamanla tekâmül eden bu ilim dalı, müstakil olarak tedvin edilmiştir.

Sonradan gelen âlimlerin bu konuda eserleri bol miktarda mevcuttur. Malumdur ki Allah’ın kitabındaki ayetlerin hepsi aynı açıklıkta değildir. Bazıları kolayca anlaşıldığı hâlde, bazıları üzerinde de derin derin düşünmek icap eder.

Bu bakımdan onda mevcut olan sanatların, sırların çözülmesi gerekir. Bu işi de halletmeyi usûl-i tefsir ilmi üzerine alır. Bu ilim, beşerin kudreti ve Arapçaya vukufu nispetinde müfessirlerin Kur’an’dan nasıl istihraçlar yapacağını ve takip ettikleri yolları gösteren kaideler ve usuller mecmuasıdır.