Genelde İslâm dünyası özelde ise ülkemiz, ne üzücüdür ki, Kur’ân’ın “basiret, taakkul/işlevsel akıl ve mâruf” dediği ortak insanlık değerleriyle tam kucaklaşmış değildir. Bunun için bu ülkenin sorumluluk taşıyan mânevî öncüleri, “hakîkati insanlara göre değerlendirme yolunu kapatıp, insanları hakîkate göre değerlendirme” yolunu açmak zorundadırlar. Yaşadığımız büyük deprem sadece fay hattının kırılmasıyla sınırlı kalmamış, kişisel ve toplumsal tüm alanlarda bizi etkilemiş ve tepeden tırnağa bir değişimin kaçınılmaz olduğunu bize göstermiştir. Bir toplumu oluşturan bireyler, başlarına gelmiş bir felâkette tek tek suçsuz olduklarını söyleyebiliyorlarsa, bu onların tümünün suçlu olduğunun kanıtıdır. Aksini düşünmek varlık kanunlarına ters düşmekle eşdeğerdir. 

Kur’ân’ın tanıttığı ve bizim inandığımız Allah, mahza hayır ve rahmettir ve bu gerçeklik Yûnus 10/44. âyette şöyle vurgulanmaktadır: “Şüphesiz ki Allah, insanlara hiçbir şekilde zulmetmez; fakat onlar kendilerine zulmederler.” Yani Kur’ân’a göre, insanın karşısındaki varlık, zorba ve musallat bir güç değil, munis bir dost ve yardımcıdır. Allah, varlığı, rahmetinin bir eseri olarak var ettiğine göre, rahmeti dışlayarak yol alan, sadece karmaşa ve mutsuzluk görür. İnsanları Allah’ın rahmetiyle yeniden buluşturabilmek de artık kolay değildir. Öyleyse önce kendimize sormamız gereken soru şu olmalıdır: “Biz neden böyle olduk?” veya “Bu noktaya nasıl geldik/getirildik?”

Allah sadece indirilen vahiy ile insanla konuşmaz, doğanın âyetleri de Allah’ın bizimle konuşmasının bir başka yoludur. Varlığın düşünce, sanat, ilim yoluyla tetkik edilmesi, yorumlanması, perde arkasındaki Yaratıcı Kudret ile bir yakınlaşma ve diyalogdur. Bu nedenle vahiy, insanlık dünyasına indiği andan itibaren ilme dönüşmektedir. Bu çalışma ile “depremi bir ceza olarak değil uyarı olarak görenlere” doğadaki vahyin bir dili olarak depremin neler gösterdiğini anlatmaya çalıştık. Umarım bu gayretimiz, insanımıza, depremin açtığı psikolojik/sosyolojik yaralarını akıl ve basiretle sarması hususunda yardımcı olur.