Türk hikâyeciliğinin ve romancılığının öncülerinden olan Halid Ziya Uşakligil, ilk olarak Hizmet gazetesinde tefrika edilen ve daha sonra da Hikâye adıyla kitaplaşan makalelerinde roman sanatının poetikasını ortaya koyar. Bu eserde romanın kısa tarihini verdikten sonra kendi dönemindeki hâlini tahlil eder, mevcut türlerini açıklar ve dünya edebiyatıyla kıyaslandığında roman bakımından sayıca az eserin bulunduğu Türkçeye ne suretle roman tercüme edilmesi gerektiğine dair fikirlerini sunar. Bir döneme damgasını vurmuş romantizm ve realizm tartışmalarına, bu akımların temsilcilerine ve eserlerine ciddiyetle eğilir. “En çirkin bir hakikat” ve “en süslü bir hayal”in tutuştuğu amansız kavgada Halid Ziya her iki tarafın görüşlerini de okurlarıyla paylaşır.  

Türk edebiyatına kazandırdığı romanları gibi, Türk romanının dönemi itibarıyla geldiği seviyeyi de göstermesi bakımından oldukça ufuk açıcı olan bu eser, Hikâye Nedir? adıyla okurların karşısına çıkıyor.