Turgenyev’in hayatındaki bir dizi değişikliğin başlangıcında bu dev eser yatıyor. Roman yayımlandıktan hemen sonra, içinde barındırdığı ağır toplum eleştirileri sebebiyle, yazar, ülkesinden ayrılmak zorunda kalır. İvan Turgenyev’in başyapıtı Babalar ve Oğullar, salt bir kuşak çatışması vakasından öte, geleneklere sistemli bir karşı çıkış tavrını ortaya koyar.

Bazarov’un çatışması yalnızca üst soyuyla girdiği uyumsuzlukları değil, çağdaşlarının tüm kabullenişlerine yönelttiği itirazları da içerir. 19. yüzyıl Rusya taşrasının bu yalnız ve ıstıraplı delikanlısında ete kemiğe bürünen nihilist felsefe, edebiyat tarihinde ilk kez bir romanın üzerine kurulduğu ana tema olarak karşımıza çıkar.